Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Kısaca organizma istediği sonuca ulaşmak için önce birkaç denemede bulunur. Bu denemelerin başarısızlıkla sonuçlanması halinde, «Ben bu işte başarılı olamayacağım» demeye başlar. Bu ifadeler öğrenilmiş çaresizliğin başlangıcıdır.Matematik dersinin 1. ve 2. sınavlarından zayıf not alan bir öğrenci, «Ne kadar çalışırsam çalışayım, ben Matematik dersinin 3. sınavından da zayıf alıp sınıfta kalacağım» demiş ve çalışmamaya başlamıştır.
Tarih: 2018-10-25 09:57:28 Kategori: Psikoloji
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Öğrenilmiş Çaresizlik Nedir
Tarih: 2018-10-25 09:57:28 Kategori: Psikoloji
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx
Öğrenilmiş Çaresizlik Resimleri
Öğrenilmiş Çaresizlik Sunumları
-
1 Dosyayı Göster5 yıl önceÖğrenilmiş Çaresizlik ve Öğrenmeyi Öğrenme Slayt Sunum PPTX(Göster / Gizle) Sunum İçeriği: Düz metin (text) olarak..
1. Sayfa
HER ŞEY SENİNLE BAŞLAR(Öğrenilmiş Çaresizlik ve Öğrenmeyi Öğrenme)
2. Sayfa
Öğrenmiş çaresizlik nedir?Öğrenilmiş çaresizlik, kişinin herhangi bir durumda çok sayıda başarısızlığa uğrayarak, bir şey yapsa da hiçbir şeyin değişmeyeceğini, olayların kendi kontrolünde olmadığını, o konuda bir daha asla başarıya ulaşamayacağınıdüşünüp bir daha deneme cesaretini kaybetmesidir.
3. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizlik hepimizin içinde az ya da çok vardır.Hepimiz bir şeyleri defalarca deniyor, yanılıyor, başaramıyoruz.Sonra bir daha yanılmamak için denemiyoruz. Bu sırada şartlar değişiyor,eğer denersek başarılı olabileceğimiz bir hale geliyor ama biz ezberlediğimiz gibi yaşamaya devam ediyoruz. Arazi değişiyor ama bizim zihin haritamızdeğişmiyor. Böylece başarısızlığı öğrenmiş oluyoruz
4. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizlik ve atalet, insanın potansiyelini kendinde Çalıyor. Düşlerimizi çürütüyor. Özgüvenimizi eritiyor, cesaretimizi kırıyor.Aslanı kediye çeviriyor. Kazanmayı değil, kaybetmeye katlanmayıöğretiyor.
5. Sayfa
Öğrenilmiş başarısızlık: Kaybetmeyi nasıl öğreniriz?
6. Sayfa
Köpek balığı geçmişteki denemelerde başarısız olunca, gelecekteki denemelerinde de başarısız olacağını öğrenmiştir. Bu durum bize milyarca insanın neden başarısızlık halinde yaşadığı halde başarılı olmak için hiçbir şey yapmadığını gösteriyor.
7. Sayfa
İç engelleri aşmadan dış engeller aşılmazBir hedefe yürürken iki tür engelleyici ile karşılaşıyoruz: Dış engelleyiciler ve iç engelleyiciler. Dış engelleri aşmak için önce iç engelleri aşmak gerekir. Fiziksel engelleri aşabilmek için önce zihinsel engelleri aşmak gerekir. İç bariyerlerini aşmayanlar, dış engelleri aşmayı denemez bile, denese de aşamaz. Çünkü kişi kendinde tutuklu kalmıştır. İç engelleri aşmak dış engelleri aşmaktan daha zordur çünkü iç engelleri göremeyiz. Dış engeller kendiliğinden kalkabilir ama iç engelleri sizin zihninizden kaldırmanız gerekir.
8. Sayfa
Deneyen kaybedebilir ama denemeyen zaten kaybetmiştir Köpek balığı bir sonraki denemede başarısız olacağına inandığı için denemedi kendince akıllılık etti. Kendi güzünde daha fazla aptal durumuna düşmek istemedi. Fakat unuttuğu bir şey vardı: Denediğiniz zaman kazanabilir ya da kaybedebilirsiniz, ama denemediğinizde kesinlikle kaybetmişinizdir.
9. Sayfa
Çoğumuz köpek balığı gibi deneyince kaybetme ihtimalinden dolayı bir daha denemiyoruz ama denememenin de bir maliyetinin olduğunu unutuyoruz uzun vadede hiçbir şey yapmamanın kaybettirdikleri, bir şeyleri yaparak kaybetmekten çoğu kez daha fazladır. Özellikle de kaybedecek fazla şeyi olmayanlar için.
10. Sayfa
Bu deneyde çıkarabileceğimiz diğer dersler neler??? Kaybeden doğulmaz, kaybeden olunur insanlar kaybetmeyi köpek balığının yaşadığı gibi kafalarını engellere vura vura öğrenirler.Kontrol inancı kaybolunca, kadercilik anlayışı başlar kişi çevresindeki şartları kontrol edemediğini görünce, kendini bırakır. Böylece şartların onu daha kolay kontrol edebileceği hale gelir.Ödül yoksa emek yoktur. İnsanlar ihtiyaç duyduklarını almaksızın uzun süre gayretli bir şekilde çalışmazlar.
11. Sayfa
Bazılarımız üniversiteye hazırlanıyoruzdur. Kazanıp kazanmayacağımızı hemen görmek isteriz hazırlığın daha ikinci ayında hemen deneme sınavına girer, kazanabileceğimizi görmek isteriz. İstediğimiz sonucu görmeyince, “zaten kaybedeceğim, bari çok çalışmayayım da emeğim boşa gitmesin!”akıllılığına kaçarız. Milyonlarca insan başarılı olmak ister ama başarılı olmak için ciddi bir çaba harcamaz. Bu insanların sürekli başarısızlığı sonuçlarından şikayet ettikleri halde başarılı olmak için samimi bir çaba içerisinde olmamasının nedenlerini artık anladığınızı sanıyorum.
12. Sayfa
Korkunu kendisi korkulan şeyden daha fazla zarar verir.İnsan niçin denemekten korkar? Kaybetmekten korktuğu için çaresizliği öğrenmiş kişiler sürekli, “bir daha başarısızlığa uğramamak için Ne yapmalıyım?” sorusuna cevap ararlar. buldukları cevap ilginçtir “hiçbir şey yapmamak !!! “ bu en büyük başarısızlıktır.
13. Sayfa
Geçmişteki başarısız sonuçlara takılıp kalmayın eğer bizi yaratan sürekli geçmişinize bakarak yaşamamızı isteseydi, gözlerimiz ensemizde olurdu!!! Geçmişteki başarısızlarımızı sürekli gözümüzün önünde tutmak isteseydi, şakaklarımıza dikiz aynası koyardı. Geçmişteki başarısızlıkları ne unutun ne de büyütün. Geçmişin kötü izlerini geleceğinizi şekillendirmesine izin vermeyin…
14. Sayfa
Öğretilmiş çaresizlik: Ahh bi elimde tutan olsa?Kafese beş maymun koyarlar. Ortaya bir merdiven kurarlar. Kafesin tepesine de iple muz asarlar. Herhangi bir maymun merdivenleri çıkarak muzlara ulaşmak istediğinde, dışarıdan üzerine soğuk su sıkarlar. Sadece merdiveni çıkmaya çalışan maymun değil, diğerleri de bu soğuk sudan nasibini alır. Bütün maymunlar bu denemeler sonunda sırıl sıklam ıslanırlar. Bir süre sonra muzlara doğru hareketlenen maymun diğerleri tarafından engellenir.
15. Sayfa
Son olarak en en başta ıslanan maymunların dördüncüsü ve beşincisi de yenileriyle değiştirilir. Tepelerinde bir salkım muz asılı olduğu halde artık hiçbiri merdivene yaklaşmamaktadır. Neden mi? Çünkü burada işler böyle gelmiştir ve böyle gitmektedir.Tipik bir öğretilmiş çaresizlik durumuyla karşı karşıyayız. Maymunlar çaresizliği öğrendi ve kendinde sonra gelenlere zorla öğrettiler.Maymunlar düşündüklerini birbirine yaptırmadılar ve yaptıkları üzerine düşünmediler.
16. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizliğe karşı, öğretilmiş çaresizlikÖğrenilmiş çaresizlik teorisinde bireyler deneme yanılma sonunda çaresizliği öğrenir. Öğretilmiş çaresizlikte ise, kişi herhangi bir deneme yaşamasa da, toplum tarafından bireye çaresizlik kültürü yüklenir.Öğrenilmiş çaresizlik kültüründe, bireye neleri yapmamaları gerektiği o kadar güçlü bir şekilde öğretilir ki, o kişi o alanda yeni bir denemede bulunmayı aklında bile geçirmez. Kişi deneyip yanılmadan doğuştan kaybetmeyi kabul eder.
17. Sayfa
Koca bulmaktan iş arama, üniversite sınavını kazanmaktan vize başvurusuna hayatımızın pek çok unvan maçına kaybetmeye hazırlanmış şekilde çıkarız. Çünkü daha önce deneyip kaybetmiş birileri sınırlayıcı ön yargılarını beynimize doldurmuştur.
18. Sayfa
Kadercilik mi, kontrolcülük mü?Batı kültürü daha çok kontrolcü, doğu kültürü daha çok kadercidir. Hayatını kontrol etme güdüsüyle yetiştirilen bir batılı, bunu ideal yaşam durumu olarak kabullenir ve bir gün hayatı üzerindeki kontrolü kaybettiğinde, hemen denetimi eline almak için yoğun bir çaba içine girer.
19. Sayfa
Oysa doğu toplumlarının hayata dair kültürel varsayımları tersinedir. Doğu, doğanın kontrolüne değil, kaderin yaptığı kariyer planına teslim olur.Kendisini olayları kontrol etmeye adamak yerine, olayların akışına bırakmayı seçmiştir. Kaderin götürdüğü yerden korkmaz. Hayatını etkileyen olayların kendi kontrolünden çıkması batı insanı için kabus, doğu insanı için dümeni kadere bırakmaktır. Görelim Mevlan neyler, neylerse güzel eyler. Her şey olacağına varır. Başa gelen çekilir. Kısmetinde varsa ayağa gelir.
20. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizlikten kurtulmak:Başa çıkmak için neler yapmalı?Kendiniz biraz şefkat göstermekle işe başlamaya ne dersiniz? Şimdiye kadar yaptığınız tüm hatalar ve düştüğünüz tüm sahte çaresizlik durumları için kendinizi bağışlayarak işe başlamaya ne dersiniz?
21. Sayfa
Başarısızlığı nasıl yorumlarsak öğrenilmiş çaresizlik yaşamaktan kendimizi koruyabiliriz?1- Süreklilik: Geçici mi, kalıcı mı?2- Kişisellik: Bireysel mi, evrensel mi?3- Kapsam: Lokal mi, global mi?4- Kaynak: İçsel mi, dışsal mı?
22. Sayfa
Olumsuz iç konuşmayı yönetmekAynı olayları yaşayan kişilerden öğrenilmiş çaresizliğe yatkın olanların hemen olumsuz sonuçlara teslim olduğunu, diğer bir grubun ise aynı şartlarda ve aynı sayıda başarısızlığa rağmen direnmeye, denemeye devam ettiği gözlenmiştir. Farkı yaratan iç konuşmalardır. Peki iç konuşmalar arasındaki farkı yaratan faktör nedir? Kişilik, geçmiş deneyimler,anlık psikoloji, beklentiler vs.
23. Sayfa
İçimizdeki çaresizlik çemberi nasıl çalışır?Önce başımıza bir olay gelir. Bu olayın içinde aşamadığımız bazı engellerle karşılaşırız. Böyle bir durumda hemen içimizde konuşarak olayları yorumlamaya başlarız. Kendimize “ne yaparsam yapayım bunların üstesinde gelemeyeceğim,” gibi şeyler söyleriz. Bu iç konuşma bizde çaresizlik, üzüntü, bitkinlik gibi duygusal durumlar oluşturur. Bu duygusal durumdan doğan davranış ise eylemsizliktir.
24. Sayfa
Bir hedefe giden yol, gökteki yıldızların sayısı kadardırSonuç almak için, ne kadar sürerse sürsün aynı yolu ısrarla denemeyin. Bir kapıyı kırk kez çaldığınızda açılmadıysa, diğer kırk kapıyı bir kez çalın. Kararlılık çok şeydir ama her şey değildir. Esneklik gösterin aynı yöndeki yeni yolları arayın.
25. Sayfa
Başarmak güzeldir: öğrenilmiş başarı hayatınızı nasıl değiştirir?Başarmak güzeldir, büyük başarmak çok daha güzeldir! Her başarı projesi başlangıçta bir hayaldir. Bir tarafınız onu gerçekleştirebileceğinizden emindir, diğer yanınız tereddüttedir. Sadece iç sesiniz değil, çevrenizdeki insanlarda ikiye bölünmüştür. Bir yandan gerçekçi olup hayallere kapılmamaya çaba gösterirsiniz, bir yandan da hayallerinizi kovalayacak cesareti kendi içinizde üretmeye…
26. Sayfa
Yolun en zorlu anlarında içinizdeki ses ikiye ayrılır. Biri, “devam et” der, diğeri “vazgeç.” inanç ile şüphe arasında savrulursunuz. Sonuç alınıncaya kadar kesin sonuç yoktur. Kazanabilir veya kaybedebilirsiniz. Kesin olmayan yolda kesin bir kararlılıkla yürümeniz gerekir. Tereddütlerinizin kafanızdan ayağınıza inmemesi gerekir. Yorulsanız da yola devam etmeniz gerekir.
1 Dosyayı Göster5 yıl önceÖğrenilmiş Çaresizlik Slayt Sunum PPTXİndir : 85_ogrenilmis-caresizlik.pptx(Göster / Gizle) Sunum İçeriği: Düz metin (text) olarak..
1. Sayfa
ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİKSÜLEYMAN YERAL PDR 4-B 07129059style.visibility
2. Sayfa
Davranışçı gelenekten çıkmış konuların çoğu gibi öğrenilmiş çaresizlik kavramı, hayvanlar üzerinde yapılan deneysel çalışmalar sonucunda ortaya çıkmış bir kavramdır.(burger, sayfa 585). Öğrenilmiş çaresizlik, Bir davranış ile bu davranışın sonucu arasında bir bağlantı olmadığını öğrenmesi sonucunda, bireyin benzer durumlarda gereken davranışı gösterememesi olarak tanımlanabilir (akt:Maier, Seligman ve Solomon, 1976: 3-46).Öğrenilmiş çaresizliği açıklamakta üç anahtar kavramdan bahsedilebilir.bu kavramlar, kontrol edilmezlik, yükleme biçimi ve beklentidir. Bu üç kavramın birbiriyle etkileşimi öğrenilmiş çaresizlik davranışını açıklayan iki model göstermektedir. Bunlar orijinal öğrenilmiş çaresizlik modeli ile yeniden gözden geçirilen modelin eksikliklerini tamamlayıcı ve daha kapsamlı bir model olduğu söylenebilir.(özlem ercan)
3. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizlik modeliSeligman’ ın öğrenilmiş çaresizlikle ilgili yürüttüğü çalışmalar da köpeklerin boyunlarına geçirilen tasmalara elektrik şoku verilerek kaçmamaları sağlanmıştır. (burger). Kaçamadıkları elektrik şoku boyunca, köpekler şoktan kurtulmak için pek çok yol denemiş ;ancak hiçbirinin ödüllendirilmediğini görmüştür. Bunun sonucunda hayvanlar şoku durdurmak için yapabilecekleri hiçbir şey olmadığını görüp çaresizliğe kapılmışlarıdır. Kaçamadıkları bir durumu verebilecek en doğru tepki budur . Ancak Bu durumu farklı durumlara genellediklerinden karşılaştıkları benzer durumlara da önce ki öğrenmiş oldukları çaresizlik tepkisiyle cevap verdikleri araştırmalarda bulunmuştur.(serkan kaya)
4. Sayfa
Aç KöpekbalıklarıCam BölmeÖğrenilmiş Çaresizlikstyle.visibilityppt_xxshearppt_xstyle.visibilitystyle.visibilitystyle.visibilitystyle.visibilityppt_xppt_ystyle.visibilitystyle.visibilityppt_xppt_ystyle.visibilitystyle.visibilityppt_xppt_ystyle.visibilityppt_xppt_ystyle.visibilityppt_xppt_y
5. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizlik modeli açısından bu deneylerin önem taşıyan yanları köpeklerin kontrol edemedikleri olumsuz bir yaşantıya maruz kalmaları ve bu yaşantıdan yola çıkarak, onların davranışlarının SONUCU etkilemeyeceğine dair bir anlayış kazanmasıdır.(özlem ercan)
6. Sayfa
İnsanlar üzerinde yapılan deneyDeneyin birinci aşamasında, kaçma ve çaresizlik grubundaki denekler tek tek bir deney odasına alınmışlardır. Kendilerine zaman zaman tepedeki bir hoparlörden gelen çok rahatsız edici bir ses duyabilecekleri, ancak önlerinde bulunan düğmeye bastıkları zaman bu sesin duracağı söylenmiştir. Deney, kaçma grubundaki deneklerin düğmeye basarak sesi durdurabilecekleri, çaresizlik grubundaki deneklerin ise ne yaparlarsa yapsınlar sesi durduramayacakları biçimde düzenlenmiştir. Kontrol grubundaki denekler deneyin bu aşamasına katılmamışlardır.(akt:ertan avcı)
7. Sayfa
Deneyin ikinci aşamasında her üç gruptaki denekler tek tek bir odaya alınmış ve kendilerine tekrar rahatsız edici bir ses duyacakları, ancak ellerini, önlerindeki paneli doğru yöne ittikleri zaman sesin duracağı söylenmiştir. Deneyin sonuçları, çaresizlik grubundaki deneklerin kaçma ve kontrol grubundaki deneklere oranla, gerek deneme sayısı gerekse deneme için harcanan süre olarak, doğru yönü bulmak için daha az çaba gösterdikleri ortaya çıkmıştır. Kontrol edemedikleri bir itici uyarıcıya maruz bırakılan deneklerin deneyin ikinci aşamasında daha az çaba göstermeleri öğrenilmiş çaresizlikle açıklanmıştır. (ertan avcı, ayrıca özlem ercan). Bunun yerine, çaresizliğin gelişimi için sonucun kontrol edilemeyeceğine bireyin inanması gerekmektedir. Eğer birey belli bir davranışı göstermenin sonuca hiç bir etkisinin olmadığına inanırsa o davranışı gösterme sıklığında azalma ortaya çıkacaktır.( cafer fırat)
8. Sayfa
Deney sonuçlarına baktığımızda insanlar kontrol edemedikleri sonuçlarla karşılaştıklarında birinci durumda olduğu gibi çaresiz olduklarını öğrenir ve sonraki durumlarda bu duygudan kurtulmazlar. Daha sonra yapılan araştırmalar sonucunda kişi bu deneyimleri yaşamadan da ciddi bir engelle karşılaşan insanların, çaresiz olduklarının söylenmesi (akt burger: maierve seligman 1976 ve ) hatta başkalarının gözlemlemeleri bile çaresiz olmalarını etkilediği yurt dışında yapılan çalışmalarda bulunmuştur.( aktarma brown&inouye,1978; de vellis, de vellis &mc cauley 1978).
9. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizlik yükleme modeli Hayvanlarla yapılan deneylerin ardında araştırmacılar insanların da bazen çaresizlik duygularını kontrol edilebilir durumlara genelleyebildiklerini bulmuştur. Ancak önceki çalışmaların insan davranışlarını açıklamakta yetersiz kaldığı görülmüştür. Deneye katılanların kontrol edemedikleri kimi durumlara genellenirken , kimilerine genellenmez. Kaçamadıkları gürültüyle karşılaşan insanların ,bazı durumlarda güdülenmesi azalırken, bazı durumlarda güdülenmesi artar ( aktarma:burger,costello,1978) .İkinci modelde ise birinci modelden farklı olarak bilişsel değişkenler kullanılmıştır.Bu modele göre insanlar öğrenilmiş çaresizliğe kontrol edilmezlik algısıyla başlar.
10. Sayfa
İnsanlar kontrol eksikliğine getirdiği açıklamalar, yani yüklemeler, öğrenilmiş çaresizliğin ortaya çıkıp çıkmayacağını belirler.eğer birey kendisinin iş için gereken niteliklere sahip olduğu ve iş verenlerin aptal olduğuna inanırsa iş aramaya devam eder. Ancak kendisinin beceri eksikliğinden kaynaklandığını düşünürse de çaresizlik duygusu ve depresyon yaşayabilir.Kişilerin yaptıkları yüklemeler üç boyutta incelenir.bunlar; A) öncelikle içsel ve dışsal olarak ikiye ayırabiliriz. Kontrol eksikliği düşük beceri ya da düşük güdülenme gibi kişisel özelliklere ya da dışsal nedenlere yükleyebilir.B)Yüklemeler kararlı ya da kararsız olabilir. Beceri eksikliği gibi kararlı nedenler, çaba göstermemek gibi kararsız nedenler daha çok depresyona yol açabilir.
11. Sayfa
C) Yüklemeler evrensel ya da bireysel olabilir. Evrensel yüklemeler pek çok değişik durumlara uygulanabilirken, bireysel yüklemeler çok az duruma uygulanabilir. Evrensel yüklemelerin çaresizliğe yol açma olasılığı daha yüksektir.Yükleme modeline göre , insanlar yaşamlarında karşılaştıkları olumsuz olayları ne kadar içsel , kararlı ve evrensel yüklemelerle açıklarsa, depresyona girme olasılıkları o kadar yüksektir.
12. Sayfa
Dersten kalan bir öğrencinin yükleme biçimleriİÇSELDIŞSALKARARLIKARARSIZKARARLI KARARSIZEVRENSEL Zeka eksikliğiyorgunlukHoca adil sınav yapmıyorBu günayın 13 ü ve günlerden Cuma tembellikNezleyim, bu da soruları anlamamı engelliyorZaten herkes beklediği puandan düşük alır.Hoca bu sefer uygulamalı sınav yaptı hiç kimse geçer not alamadıBİREYSEL Matematiğe yeteneğim yokMatematik sorusu çözmekten bıktımHoca matematik sınavında adil sorular sormuyorMatematik sınavında hep uğursuz sayı 13’ ü içeren sorular vardıMatematik her zaman beni sıkmıştır.Nezleyim, bu da matematik sorusu çözme yeteneğimi yok ediyorZaten herkes matematik sınavından beklediğinden düşük not alır.Soru kağıtları hiç iyi okunmuyordu
13. Sayfa
Gözden geçirilmiş öğrenilmiş çaresizlik modeline göre, davranış-sonuç arasındaki kontrol yokluğunu içsel, değişmez ve genel bir nedensel yükleme biçimiyle açıklamayı alışkanlık haline getirmek, yaşamın birçok alanında daha uzun süreli çaresizlik yaşantılarına neden olmaktadır( cafer fırat).
14. Sayfa
Depresif yükleme biçimine sahip öğrencilerin, istedikleri nottan daha düşük aldıklarını öğrenmelerinin üstünden iki gün geçmiş olmasına karşın, aldıkları notlar yüzünden canlarının hala sıkkın olduğunu belirtmişlerdir. Böyle bir yükleme biçimine sahip olmayan öğrencilerin kötü notun etkisini anlatmış ve bunun sadece bir dersin sınavı olduğunu kabullenmişti. Yapılan benzer çalışmalar sonucunda beşinci ve altıncı sınıf öğrencilerinde benzer sonuçlar elde edilmişti.(akt burger :hilsman &garber,1995).
15. Sayfa
Öğrenilmiş Çaresizlik ve Çevresel EtmenlerKontrolsüzlük ve öngörülemezlik gibi çocuğun aile içindeki özel sosyalizasyon durumları çaresizliğin gelişiminde ve olumsuz sonuçlarla başa çıkmasında etkili olabilir. Özellikle ana baba çocuk ilişkisinin eleştirel ve yargılayıcı olmasının, olumsuz güdüsel örüntülerin oluşmasında önemli bir etkendir(kılıç ve oral, ). Çocuklarla yapılan araştırmalarda öğrenilmiş çaresizlik davranışının erken yaşlarda kazanıldığını göstermektedir.Güvenli bağlanma davranışları sergileyen çocukların kendilerini değerlendirme sorularına olumlu, gerçekçi ve esnek yanıtlar vermekte ve kendilerini yapabilir.ilerleyebilir görmektedir.güvensiz bağlanma örüntüsü olan çocukların kendileri ve ilişkileri konusunda katı olumsuz ya da savunucu değerlendirme yaptıkları ve hatalarını kabul etmedikleri görülmüştür.(oral kılıç)
16. Sayfa
Uzun süre yoksunluk yaşayan bireyler kişisel yetersizlik, olumsuz benlik imgesi, kendini suçlama, karamsarlık ve geleceğe ilişkin olumsuz beklentiler gösterebilmektedir. Hintli 10. sınıf öğrencileriyle yapılan bir çalışmada, uzun süreli yoksunluk yaşayanlarda ve kızlarda görev performansında düşüklük yanında içsel, bütünsel ve kalıcı bir nedensel yükleme biçimi saptanmıştır. (aktarma oral ve Mal ve ark.1990).
17. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizliğin depresyonla ilişkisiSeligman’ın teorisi, öğrenilmiş çaresizlik yaşantısı geçiren ve çaresizlik semptomları gösteren bireyin olağan aktivitelere olan ilgisini kaybedeceğini, psikomotor davranışlarda yavaşlama ve enerji kaybı göstereceğini, iyi düşünemeyeceğini, konsantrasyon güçlüğü çekeceğini ve problemleri çözmedeki başarısızlığını yetenek yoksunluğu ve kendisinin yetersizliğiyle açıklayacağını öne sürmektedir (aktarma Thomas, 1996). Öğretmenler, çaresizliğin beklentilerle doğrudan ve olumsuz bir şekilde, özgüvenle dolaylı ve olumsuz bir şekilde ve depresyonla dolaylı ve olumlu bir şekilde ilişkili olduğunu gözlemişlerdir. (aktarmaValaes,2001b)Seligmanın 1984 çalışmasında çocuk ve yetişkinlerin yükleme biçimleri ile depresif semptomların benzediği ortaya çıkartmıştır.(erdal gelir burger). Üniversite öğrencileri ile mahkûmlar üzerinde yapılan bir çalışmada da depresyon ile öğrenilmiş çaresizlik arasında yüksek bir ilişki bulunmuştur (Hayaloğlu, 2001).
18. Sayfa
Depresyon konusu içinde insanın psikolojik ve fiziksel islevlerinin tümünü etkileyen pek çok belirti incelenmektedir. Depresyon, adı üstünde aslında duygu durumundaki bir bozukluktur. Bu nedenle duygusal rahatsızlık terimi de sıklıkla kullanılmaktadır. Depresyonu yasayan kişilerin karamsarlık, iştahsızlık, sıkıntı ve keder duygularından yakınırlar. Öğrenilmiş çaresizlik ve depresyon birbirine pek çok benzeyen özellikler taşımaktadır.tabloda, birbirine yakın özellikler sergileyen bu iki olgu arasında gözlenen paralellikleri belirtiler, nedenler ve tedavi açısından daha net bir şekilde göstermektedir (Güler, 2006: 43).
19. Sayfa
Öğrenilmiş Çaresizlik ve Depresyon Arasındaki BenzerliklerBelirtileri Öğrenilmiş ÇaresizlikDepresyonPasiflikPasiflikBilişsel bozuklukOlumsuz bilinç üçlüsüÖzgüvende bozuklukDüşük özgüvenÜzüntü, saldırganlık ve kaygıÜzüntü, saldırganlık ve kaygıiştahta azalmaiştahta azalmaFaaliyetlerde azalmaFaaliyetlerde azalmaUykusuzlukUykusuzlukNorerepinefrin ve seretonin eksikliği Norerepinefrin ve seretonin eksikliğiNeden Davranışların, sonuçlardanbağımsız olduğunu öğrenmekDavranışların, etkisiz olduğuna dair genel inançTedavi Davranışın yetersiz olduğunadair inancın değiştirilmesiBilişsel Tedavi ve davranışsal terapiZaman Zaman Akt: Peterson, C; Maier, S. F. ve Seligman, M. E. P, 2006: 43.
20. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizlik ve motivasyonBaggiano ve Barett (1985), çocuklar üzerinde, güdüsel yönelime bağlı öğrenilmiş çaresizliğin gelişmesinde başarısızlık geri bildirimlerinin etkisini incelemişlerdir. Elde edilen sonuçlara göre, başarısızlık geri bildirimi alan dıştan motivasyonlu çocukların sonraki performansında azalma olurken, içten motivasyonlu çocukların başarısızlık geri bildirimi almalarına rağmen çaresizlik davranışı göstermediği görülmüştür.(aktarma süleyman çavuşoğlu)
21. Sayfa
Marks’a göre insanların yaşamları boyunca hata yapmalarına neden olan çaresizliğin güdüsel, duygusal, bilişsel sonuçlarının etkileri şunlardır(Erdal gelir)İçsel hareket eksikliği: Öğrenilmiş çaresizliğin ilk sonucudur.Katılım ve ısrar eksikliği: Bu etkenler hâkimiyet motivasyonunun güçlü göstergeleridir.İpuçlarına bağımlılık: Çocuklar başkaları olmadan hareket edemezler.Az sayıda pekiştireç: Çocuklar az sayıda pekiştireç kullanmaktadır.Çocukların ne yaptığı – Başkalarının onların yetenekleri konusunda düşündükleri: Yetişkinlerin çocuklardan yeteneklerinin üstünde bir şeyler beklemektedir. Başkalarında yardım bekleme: Yeterli vizyona sahip olamayan çocuklar her zaman başkalarının desteğine muhtaç hissederler.Yetişkinlerle iletişimden kaçınma: Göz kontağından kaçma ve yetişkinlerle etkileşimden uzak durma çocuklardaki vizyon eksikliğinin göstergesidir.İçsel hareket eksikliği: Öğrenilmiş çaresizliğin ilk sonucudur.Katılım ve ısrar eksikliği: Bu etkenler hâkimiyet motivasyonunun güçlü göstergeleridir.İpuçlarına bağımlılık: Çocuklar başkaları olmadan hareket edemezler.Az sayıda pekiştireç: Çocuklar az sayıda pekiştireç kullanmaktadır.Çocukların ne yaptığı – Başkalarının onların yetenekleri konusunda düşündükleri: Yetişkinlerin çocuklardan yeteneklerinin üstünde bir şeyler beklemektedir. Başkalarında yardım bekleme: Yeterli vizyona sahip olamayan çocuklar her zaman başkalarının desteğine muhtaç hissederler.Yetişkinlerle iletişimden kaçınma: Göz kontağından kaçma ve yetişkinlerle etkileşimden uzak durma çocuklardaki vizyon eksikliğinin göstergesidir.
22. Sayfa
Az çaba için dış pekiştireç: Çocukların yetersiz çabalarına rağmen ödüllendirilmeleri onların daha fazla çaba göstermeye ihtiyaç duymamalarına neden olmaktadır.Yüksek seviyeli pekiştireçler: Çevresinden pekiştireç alan çocuklar, kendilerine verilen görevi yerine getirmeden ara verip pekiştireç beklerler. Hâlbuki kendilerinden beklenen görevi tamamlamak için devam etmeleridir.Başarısızlığın tarihçesi: Başarıdan çok başarısızlık yaşayan çocuklar motivasyon eksikliği yaşamaktadır.Seçim yapmaktan kaçınma: Davranışlarının, elde edecekleri sonuçları etkilemeyeceği inancına sahip çocuklar seçim yapmaktan kaçınmaktadırlar.Marks yürüttüğü çalışmalarda öğrenilmiş çaresizliğin nedenini başlangıç eksikliği, etkili olamama düşüncesi, motivasyon eksikliği ve kontrolsüzlüğe bağlamaktadır.(akt:erdal gelir.)
23. Sayfa
YAPILAN ARAŞTIRMALAR
24. Sayfa
İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öğrenilmiş çaresizlik düzeyinin çrşitli değişkenler açısından incelenmesi leziz gevrekGevrek’in(2009) ilköğretim ikinci kademe öğrenciler üzerinde yaptığı çalışmada öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin orta düzeyde olduğu ve cinsiyet, yaş ve sınıf düzeyine göre farklılaşmadığı bulunmuştur.ancak erdoğdu’ nun çalışmasında cinsiyete göre öğrenilmiş çaresizlik puanlarını değiştiği bulunmuştur. Öğrencilerin matematik başarısı ile öğrenilmiş çaresizlik düzeyinin öğrencilerin notlardan geçer not alan öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeyi pekiyi not alan öğrencilerden daha yüksek puan aldıkları bulunmuştur. Pekiyi alan öğrenciler ile zayıf not alan öğrenciler arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Bunun nedenin öğrencilerin yaptıkları dışsal yüklemeler olduğu düşünülmektedir.(hoca not vermedi, çalıştığım yerden gelmedi gibi)okul öncesi eğitim, anne baba eğitim durumuna göre öğrenilmiş çaresizliğin değişmediği bulunmuştur. Öğrencilerin hem öğrenilmiş çaresizlik hem de matematik kaygı düzeyleri orta derecede olmasına rağmen aralarında anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Öğrencilerin genel öğrenilmiş çaresizlik duygularıyla, matematik kaygıları arasında bir ilişki bulunmamıştır.
25. Sayfa
ANA-BABA TUTUMLARI İLE ÖĞRETMEN DAVRANIŞLARININ ÇOCUKLARDA ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK DÜZEYLERİ İLE İİŞKİSİErdoğdu’ nun(2006) Diyarbakır ilinde yaptığı çalışmada Çocuklarda öğrenilmiş oluşumunda annenin çocuklarına yönelik otoriter davranışları, babanın ve öğretmenin otoriter davranışlarına göre daha etkili bir faktör olduğu araştırma bulgularıyla ortaya konmuştur. Erkek öğrenciler, kız öğrencilere göre daha yoğun öğrenilmiş çaresizlik yaşamaktadırlar. Ailenin sosyo-ekonomik düzeyleri ile öğrenilmiş çaresizlik arasında ilişkiler bulunmaktadır .Öğrenilmiş çaresizliğin oluşumunda öğrencilerin yükleme biçimleri önemlidir. Öğrencilerin başarısızlığa karşı içsel yükleme yapmaları öğrenilmiş çaresizliğe neden olmakla birlikte, dışsal yükleme yapmaları öğrenilmiş çaresizliğe sebebiyet vermemektedir.Aynı çalışmada öğrenilmiş çaresizlik yaşayan çocukların öğrenilmiş çaresizlik yaşamayan çocukların babalarının tutumları(demokratik otoriter) yapılan Mann Whitney U testiyle iki grup arasında farklılık bulunmuştur. öğrencilerin benlik gelişimlerinin etkilendiği araştırma sonucunda bulunmuştur.
26. Sayfa
Çocuklarda öğrenilmiş çaresizlikÇocuklarda öğrenilmiş çaresizlik yaşanmasının 3 temel koşulu vardır. Bunlardan birinci koşul, bireysel çaresizliktir. ikinci koşul, bireyin yeteneksiz olduğuna karar vermesidir. Üçüncü ve son koşul ise bireyin yeteneksiz olduğuna ilişkin inancın yalnız o durum için değil benzer durumlar için geçerli olduğuna karar vermesidir (Hovardaoğlu, 1986). Örneğin, bir öğrenci matematik yeteneğinin olmadığına karar verirse, çözebileceği problemlerle karsılaştığında bile çözüm için gerekli çabayı göstermemektedir.
27. Sayfa
Çocuklarda öğrenilmiş çaresizlikYapılan çalışmalar incelendiğinde öğrenim durumu düşük olan ebeveyn çocuklarının öğrenilmiş çaresizlik seviyelerinin daha yüksek olduğu bulunmuştur.)şükrü düzgün halil hayaloğlu).öğrenim durumu düşük olan ebeveynlerinin çocuklarıyla daha iyi iletişim kurmalarına, çocuklarını daha iyi tanıma ilgi ve yetenekleri doğrultusunda yönlendirerek yardımcı olmalarından ve çocuklarını koşulsuz kabul ederek onlara önem ve değer vermelerinden kaynaklanabilir(kılıç oral ). Sonuç olarak çocukların sağlıklı gelişiminde ailenin çocuklarına yönelik tutum ve davranışlarında okulda öğretmenin çocuklara yönelik tutum ve davranışlarından daha çok önemlidir.(erdoğdu)Öğrencilerin ruh sağlığının bozulması sonucu başta başarısızlık olmak üzere bir takım davranış bozukluk göstermeleri özellikle yurtta kalan çocukların eğitim gördükleri kurumlarda ilgi,şevkat ve birçok ihtiyaçlarının tam olarak karşılanmaması sonucu, başarısızlık ve davranış sorunları yaşanmaktadır.(oral)
28. Sayfa
Çocuklarla neler yapılabilirBirey ilk doğduğunda dış dünyayla ilk temas ebeveynleriyle olmaktadır.Aileye, çocuğun olumlu özellikleri vurgulanabilir.Anne-babaya yönelik çocuk bakımı ile ilgili bilgilendirme yapılabilir.Çocukların karşılaştıkları problemlerle baş etme becerisi geliştirmeye yönelik beceri programları geliştirilebilir.Ailelere yönelik olarak etkili iletişim becerileri; aktif dinleme empati beceriler kazandırılmaya çalışılır.Ailelerin evde demokratik bir ortam yaratılması ve alınacak kararlarda çocuklarında fikirlerine başvurulabilir.Çocukların özgüven ve olumlu benlik, atılganlık,özdisiplin gibi becerileri içeren sosyal beceri programları uygulanabilir.Çocukların ebeveynlerine yönelik anne baba eğitim programları uygulanabilir.
29. Sayfa
Yaşlılarda öğrenilmiş çaresizlikUzun ve yoğun çalışma temposundan sonra yaşlıların dinlenmeyi hak ettikleri düşünülür. Emekliliklerinde yaşlıları günlük işlerden ve sorumluluklardan uzak tutmaya çalışılır. Ancak öğrenilmiş çaresizlik analizini bu duruma uygularsak yaşlıların günlük etkinlikleri üzerindeki denetimlerinin ellerinden alındığını görülebilir. Batıda yapılan araştırmalar sonucunda sorumluluklar verilen yaşlıların diğer yaşlılara göre daha mutlu oldukları bulunmuştur.Yardım gereksinimi olan insanları kendi hallerine bırakmamalıyız ama bazen bu insanların kendilerine bakmalarına izin vermek yaşam doyumları açısından önemlidir.
30. Sayfa
Yaşlılara yönelik neler yapılabilirKalacakları odayı düzenlemeleri kendilerine bırakılabilir.Yapılacak etkinliklerde yaşlıların kararlarına başvurulabilir.İsteyen kişilere, istedikleri bitki getirilerek bitkiye bakma sorumluluğu onlara verilebilir.İsteyen kişilere Kuş, ördek ve bahçe bakımı yaptırılabilir.Belli dönemlerde yaşlılara gezi turları,piknik vb etkinlikler yapılabilir.Huzur evlerinde kalan yaşlıların hobilerine yönelik olarak atölyeler oluşturulabilir.Yaşlılara yönelik olarak kütüphaneler oluşturulabilir. Ayrıca sinema müzik vb günler ve anma etkinlikleri gerçekleştirilebilir.Ayrıca yaşlıların kendilerinin de oynayabileceği tiyatral etkinlikler düzenlenebilir.
31. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizliğin PDR ile ilişkisiÖğrenilmiş çaresizlik konusunda yapılan araştırmalar incelendiğinde bu davranışın kişilerde erken yaşlardan itibaren gelişmeye başladığını; öğrenilmiş çaresizlik davranışı ile birlikte görülen “başarısızlık Beklentisi”nin bireyin yaşamında önemli sonuçlar doğurabileceğini ortaya koymuştur. Bu kazanılmış davranışlar ileride yetişkin olacak öğrencilerin başka alanlarda da başarısızlık beklentisi içine girmelerinde rol oynamaktadır.Okullarda öğrenciler açısından ele alırsak öğrenciler öğrenilmiş çaresizlikten davranışsal boyutta pasiflik, kaytarma gibi davranışlar göstererek etkilenmektedirler. Bilişsel boyutta problem çözme faaliyetlerinde gerileme, engellenme, duygusal boyutta da depresyona girebilmektedirler.()öğrencileri eğitim hayatını kötü etkilemekle kalmamakta aynı zamanda sosyal ilişkilerini de zedelemektedir. Bu tür öğrenciler azımsanmayacak kadar fazladır. Bu durum karşısında öğretmenlerin psikolojik danışmaların, öğrencilerin akademik başarıyı sağlamaları ve öğrenilmiş çaresizliği yaşamalarını engellemeleri için mutlaka onlara yardım etmeleri gerekmektedir. Bunun için de öğrenilmiş çaresizlik ve akademik başarıyı etkileyen faktörleri saptamak gerekmektedir
32. Sayfa
REHBERLİK SERVİSİ OLARAK NELER YAPILABİLİR ?Çevresel etkenlerin özellikle ebeveyn çocuk ilişkisinde Avcının İlköğretim 2. kademe öğrencilerinin akademik başarıları üzerinde öğrenilmiş çaresizlik olgusunun etkililiği görülmektedir. buna yönelik Öğrencilerin akademik başarılarının öğrenilmiş çaresizlik davranışı tarafından etkilendiğinden öğrenciler ve aileler bu konuda bilinçlendirilmelidir. (Ertan avcı),Öğrencilere eğitimin tamamlayıcı bir hizmeti olarak rehberlik türlerinden öğrencilere yönelik psikolojik danışma yapılabilir. Ayrıca öğrencilere önleyici bir hizmet olarak grupla psikolojik danışma hizmeti sunulabilir.Özellikle yurtta yaşayan çocuklar için ekonomik destek ve koruyucu aile gibi çalışmalar yaygınlaştırılabilir.Öncelikli olarak çalıştığımız kuruma bağlı olarak oryantasyon hizmeti sunulabilir.
33. Sayfa
Risk grubu ve öğrenilmiş çaresizlik yaşayan öğrencilere atılganlık, benlik, motivasyon gibi konuları içeren sosyal beceri programları uygulanabilir. öğrencilerin girişimcilikleri desteklenerek öğrencilerin olumlu şemalar oluşturması sağlanabilir.Okulda bulunan kulüpler aktif hale getirilerek öğrencilerin hazırladıkları etkinlik proje gibi çalışmaları desteklenebilir.Okul rehberlik servisi olarak akran desteği ve akran danışmanlığı gibi çalışmalar yaygınlaştırılabilinir.
34. Sayfa
Yüksek öğrenilmiş güçlülük düzeyine sahip olanların öğrenilmiş çaresizliğe karşı daha dirençli oldukları ve Yüksek öğrenilmiş güçlülük düzeyine sahip olan çocukların sorun çözme becerilerinin daha gelişmiş olduğu, kendilerine daha fazla güvendikleri, öfke, kaygı, depresyon gibi olumsuz duyguları daha az yaşamaktadır. Çocuk ruh sağlığı açısından gerekse okul psikolojik danışma ve rehberlik (PDR) servislerinin çalışmaları açısından önemli doğurguları vardır. PDR servislerinde öğrenilmiş güçlülüğü geliştirmeyi hedefleyen stratejiler içeren grup çalışmalarının planlanması öğrencilerin ruh sağlıklarının korunması ve geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılabilir..(güloğlu aydın)Öğrenilmiş çaresizlik yaşayan bireylerin genelde başarı güdüleri düşüktür.bu nedenle problem çözme strateji öğretiminde sınıfta işbirlikçi öğretim yapılarak öğrencilerin yetersizlik, yardımlaşma paylaşma, dayanışma, takım çalışması gibi beceriler kazandırarak kendi yetersizliklerini çözmeleri ve öğrencilerin; etkinliklerde daha aktif rol almaları, grup çalışması sırasında belirli bir sorumluluk üstlenmeleri, yoğun çaba harcamaları ve sürekli başarılı olma isteğinde olmaları sonucu olumlu yönde etkilemektedir.( tolga gök ilhan sılay)
35. Sayfa
Öğrenilmiş çaresizlik ile ilgili yapılan araştırmaların sonuçları eğitimcilere duyurularak önemi üzerinde durulmalıdır. Akademik basarı üzerinde yadsınamaz olan öğrenilmiş çaresizlik davranışı ile ilgili okullarındaki tüm eğitimciler bilinçlendirilmelidir.Öğrenilmiş çaresizlik davranışına yönelik olarak okullarda öğrencilerin yasadığı problemler tespit edilmeli, problemlerin nelerden kaynaklandığı araştırılarak öğrencilerin olumsuz düşüncelerle mücadele edebilmeleri sağlanabilir.Öğretmenlerin geleneksel öğretim metotları ve ölçme-değerlendirme yaklaşımları yerine, öğrenci merkezli yöntemler uygulaması öğrencilerdeki öğrenilmiş çaresizlik davranışını daha az seviyelere indirebilir.Öğretmenler sınıf içerisinde öğrenilmiş çaresizlik duygusuna sahip olduğunu hissettiği öğrencilerin bu duyguyu yenmelerine yönelik çalışmalar yapılabilir. “Ben asla bu soruyu çözemem”, “Ben ne yaparsam yapayım bu dersten geçemem” tarzında cümleler kullanan öğrencilerin derslere yönelik öğrenilmiş çaresizlik duygusu taşıdığı düşünüldüğünde, bu öğrencilerin becerileri düzeyinde o dersle ilgili etkinlikleri yaptırılarak oncelikle öğrencilerin dersi sevmeleri sağlanabilir.
36. Sayfa
DİNLEDİĞİNİZ Q İÇİN Q TEŞEKKÜR EDERİM
Öğrenilmiş Çaresizlik Videoları
-
2
5 yıl önceÖğrenilmiş Çaresizlik, insanların veya hayvanların negatif bir durumdan kaçma ihtimalleri mevcutken, daha önceden şartlandıkları için bu durumdan kaçamayacaklarına inanmaları kondisyonuna verilen isimdir.
1
5 yıl önceKendi sınırlarınızı kendiniz mi oluşturuyorsunuz. Başarısızlıklarınız sizin duvarlarınız mı oluyor? Ezgi GÜRKAŞ "Öğrenilmiş Çaresizlik" konusunda bunları cevaplıyor.
1 Öğrenilmiş Çaresizlik Soru & Cevap
Öğrenilmiş Çaresizlik Ek Bilgileri
- öğrenilmiş çaresizlik nedir
- öğrenilmiş çaresizlik
- öğrenilmiş çaresizlik örnekleri
- öğrenilmiş çaresizlik deneyi
- öğrenilmiş çaresizlik ingilizce
- öğrenilmiş çaresizlik fil örneği
- öğrenilmiş çaresizlik ne demek
- öğrenilmiş çaresizlik nedir psikoloji
- öğrenilmiş çaresizlik ve kendini gerçekleştiren kehanet farkı
- öğrenilmiş çaresizlik nedir kısaca